Kissing Spine

Indien een paard rugpijn heeft, kan het ontstaan door verschillende oorzaken. Een van die oorzaken is kissing spine. Rugproblemen veroorzaken in de beweging meestal kortere gangen, zowel in stap en draf. Bij het maken van langere passen (in of over stappen) moet het paard zijn rug gebruiken. Indien er problemen zijn in de rug dan verzet het paard zich meestal bij het belasten van de rug. Bij hevig verzet zie je dat het paard nijdig zwiept met de staart tijdens het rijden. Ook tijdens het opzadelen laat het paard vaak al afwijkend gedrag zien in de vorm van zwiepen met de staart, wegdraaien als je het zadel erop wilt leggen, oren plat in de nek, tandenknarsen etc. Het weglopen of inkrimpen tijdens het opstijgen wordt ook wel gezien. De rugspieren worden indien het probleem langer bestaat atrofisch, dat wil zeggen de bespiering verminderen qua omvang, waardoor het probleem alleen maar verergert.

De symptomen:

  • Verzet.
  • Gevoelig in de rug.
  • Nijdig zwiepen met de staart.
  • Niet willen stilstaan tijdens het opstijgen.

Niet al deze bovenstaande symptomen zijn altijd bij uw paard aanwezig.

kissing spine

Een infraroodfoto van de rug van een manegepaard met Kissing Spine (röntgenfoto gemaakt) had ook spierweefselschade- en supraspinous ligamentschade. Na slechts een behandeling van de rugspieren knapte het paard enorm op en was weer bruikbaar voor het werk.

Wat is kissing spine

Bij kissing spine wordt de rugpijn veroorzaakt door een irritatie van het periost (botvlies) van de doornuitsteeksels van de ruggenwervel. Als het paard de rug omhoog bolt, wordt de afstand tussen de doornuitsteeksels groter. Als het paard de rug hol maakt komen de doornuitsteeksels naar elkaar toe en kunnen ze elkaar gaan raken. De positie van het hoofd bepaalt in sterke mate of de doornuitsteeksels elkaar raken: Bij een hoge hoofd houding is de rug over het algemeen hol en raken de doornuitsteeksels elkaar vrij snel. Ook het gaan zitten op het dier leidt tot het doorzakken van de rug en verhoogd de kans dat de doornuitsteeksels elkaar raken. Indien de doornuitsteeksels elkaar raken ontstaan er irritatieplekken. Het periost (botvlies) gaat woekeren en er ontstaat meer bot (sclerosering) en botoplossing (osteolysis). Op de röntgenfoto zijn deze doornuitsteeksels met deze veranderingen goed zichtbaar. In een veel vroegere fase is de pijnlocatie al aan te tonen met thermografie.

kissing spine wervelkolom paard

Een stukje anatomie van de wervels van een paard.  

kissing spines wervelkolom paard

Erg weinig ruimte tussen de doornuitsteeksels en een aantal raken elkaar.  Diagnose: Kissing Spines

kissing spine anatomie

Bij een paard wat met een holle rug loopt raken de doornuitsteeksels elkaar gemakkelijker.  

Meestal zit het probleem niet aan de bovenkant van de dooruitsteeksels, maar iets lager tussen 2 doornuitsteeksels in. Een enkele keer is het slechts 1 locatie, maar vaker kan men op meerdere locaties aangetaste plekken vinden. Kissing spine wil zeggen dat de spine (doornuitsteeksels) elkaar raken (kissing). De precieze oorzaak weet men nog niet. De beschadiging zou kunnen ontstaan doordat er op de ligamenten die tussen de wervels zitten teveel spanning (tensie) staat.

Rugpijn is met thermografie zeer goed in beeld te brengen. Door de warmte-uitstraling ziet men duidelijk de plaats waar het paard pijn heeft. Daarna kan met behulp van een röntgenfoto de beschadiging in beeld gebracht worden.

Therapeutisch kan de dierenarts erg veel, vooral in een beginstadium. Praktijk Healthy Horse kan je doorverwijzen naar dierenartsen gespecialiseerd in het behandelen van rugpijn voor maximaal resultaat. Daarnaast is onbelaste beweging erg belangrijk. En als het paard zover is de training opbouwen zodat de rugspieren weer geleidelijk worden ontwikkeld. Om paarden met pijn ten gevolge van kissing spines goed te trainen is het vooral belangrijk dat deze ontspannen met een lage hoofd/hals houding getraind worden en in het begin niet bereden worden. Daarnaast moet men ook opletten of het paard niet nog meer problemen heeft, bijvoorbeeld kreupelheden aan een van de benen. De ijzers en het zadel moeten goed gecontroleerd worden. Deze laatste factoren kunnen allen mede kissing spine verergeren of mede een oorzaak zijn dat dit ontstaan is. Ook de bereider van het paard kan hierop van invloed zijn.

Thermografie kan zeer goed ingezet worden als tussentijds controlemiddel om het herstel te monitoren.

infrarood

Één thermografisch onderzoek geeft het antwoord op uw vragen…

Is de Kissing Spine een actief proces?

Wordt de rugpijn in uw paard alleen door de botschade veroorzaakt?

Hoe verloopt het herstelproces!

Wij brengen het in beeld met thermografie!

Met deze extra informatie kan uw dierenarts een beter behandelplan opstellen.

infrarood

Prognose

Of het paard er weer bovenop komt hangt in sterke mate af in hoever het bot al is aangetast. Dit laatste is röntgenologisch wel goed te zien. Vooral de osteolyse (botoplossing) geeft in de meeste gevallen chronische pijn. De prognose voor deze paarden is vaak slecht. Daarom is een vroege diagnose zeer belangrijk. Dus thermografie bij verdenking van rugproblemen is zeer belangrijk. Met deze methode kunnen rugproblemen in beeld worden gebracht. Als er veel wordt verwacht van de paarden op hoog niveau (Z dressuur, of op hoog niveau springen) kunnen kissing spines de prestaties sterk verminderen echter dat hoeft niet altijd zo te zijn. Bij het springen, vooral bij de landing maakt het paard een holle rug. Dit soort paarden willen vaak het parcours snel afraffelen.

Maar het gaat toch niet alleen om prestatie? Ook als je paard niet in de sport loopt wil je toch graag dat je paard geen rugpijn heeft?

Wat te doen bij het vermoeden van rugpijn of kissing spine.

  • Een thermografisch onderzoek laten uitvoeren.
  • Bij Praktijk Healthy Horse bekijken we het paard/pony ook altijd in beweging aan de hand en/of aan de longeerlijn en controleren we druk op weefselschade veroorzaakt door een zadel. Dit zit standaard in een thermografisch onderzoek.
  • Röntgenfoto en/of echografie van het gebied laten maken wat de thermografie gelokaliseerd heeft om de mate van schade te bepalen.

Aan de hand van de bevindingen uit het thermografisch onderzoek zal de dierenarts het paard/pony verder onderzoeken. Er zal daarop een keuze gemaakt worden om röntgenfoto’s en/of echografie van het gebied te maken wat de thermografie gelokaliseerd. Dit om de mate van schade te bepalen en een behandelplan op te stellen. Thermografie brengt meer in beeld dan bot, om deze reden is het een waardevol onderzoek voor de dierenarts om een compleet beeld te krijgen wat er aan de hand is met je paard/pony.

Ik kom veel paarden tegen met rugpijn waarvan de oorzaak in een been ligt, hierdoor gaat het paard veelal met een holle rug lopen in draf, wat een verhoogd risico geeft op Kissing Spine. Om deze reden voeren we altijd een thermografisch onderzoek uit van het hele paard!

Een paard kan vage pijn heel lang verbergen echter thermografie kan deze pijn wel zichtbaar maken!

Paard met kissing spine (op röntgenfoto zichtbaar!) bleek ook een blessure in het voorbeen te hebben.

RV blessure bij een paard met kissing-spine

Rugpijn (o.a. kissing spine) kan ook  ontstaan  als gevolg van vage niet getoonde pijn in een been. Om die reden is een thermografisch onderzoek van het hele paard aanbevolen. Dit om te voorkomen dat alleen de rug behandeld wordt en de oorzaak in stand blijft.  

Om een blijvend goed resultaat te behalen zal ook de training van het paard aangepast moeten worden. Longeren over cavalletti (balkjes) voor een beter ruggebruik. Laag en rond over de rug heen rijden. En het rijden met een holle rug moet voorkomen worden. Geen simpele opgave!

Niet elke rugpijn is ook daadwerkelijk kissing spine, gedegen onderzoek is noodzakelijk om deze diagnose te kunnen stellen.

Een vroege opsporing van rugpijn met behulp van thermografie geeft een betere prognose tot herstel!

Drs. P. Ooms
Erkend paardendierenarts

Irma Wensink
Paraveterinair en thermografist